Dębica

Dębica, to niewielkie niespełna 50-tysięczne spokojne miasteczko w województwie podkarpackim, które w całej Polsce znane jest dzięki tylko jednej firmie - fabryce opon. Dzięki rozwiniętej produkcji miasto jest ważnym ośrodkiem przemysłowym Podkarpacia. Przez miasto płynie rzeka Wisłoka. Leżąca na Podkarpaciu Dębica jest świetną bazą wypadową na górskie wędrówki zwłaszcza, że w bezpośredniej okolicy znajduje się szczyt Łysa Góra.

Historia

Dębica istniała już w 1293 roku, o czym świadczą historyczne dokumenty. Jej pierwotna nazwa brzmiała: Dambicha i była to już wówczas stosunkowo rozbudowana osada z własnym kościołem. Swój rozwój wieś zawdzięcza kościołowi, który w tym właśnie miejscu umieścił swoją lokalną siedzibę kościelnych władz. W XIV wieku wieś należąca do Świętosława Gryfita otrzymała prawo lokacyjne i zezwolenie na organizowanie środowych targów. Ostatecznie miastem Dębica została w 1358 roku. Przełom wieku XV i XVI to najazdy węgierskie i tatarskie, a wiec miasto przeżyło okres upadku zwłaszcza, że spalenie drewnianej zabudowy doprowadziło do wyludnienia. Ratunkiem było zwolnienie mieszkańców z różnych przywilejów, stąd Dębica miała szansę się odbudować i odrodzić. Szczególnie pozytywnie wpłynęła możliwość darmowego wyrębu lasu i pozyskiwania drewna na budowę domów. Hamująco na rozwój miasta wpływały spory właścicieli a potem najazdy Szwedów i wojska Rakoczego. Po I rozbiorze, decyzją władz austriackich, Dębica została pozbawiona praw miejskich, a liczne najazdy, epidemia, pożary niszczyły miasto stopniowo. Dopiero pod koniec XIX wieku kolej spowodowała znaczny wzrost znaczenia miasta, a zwłaszcza jego atrakcyjności dla lokalizacji zakładów przemysłowych. Pełny rozwój nastąpił jednak dopiero po II wojnie światowej.

Zabytki sakralne

Większość zabytków miasta związana jest z religią różnych wyznań. Najstarszym zabytkiem w Dębicy jest Kościół Farny pw. św. Jadwigi. Pochodzi on jeszcze z XV wieku, a w obecnym kształcie istnieje od końca XIX wieku, kiedy to po pożarze dobudowano prezbiterium i wieżę. Wyposażenie wnętrza pochodzi z XVIII wieku. Przy ulicy Krakowskiej znajduje się XVIII-wieczna synagoga. Posiada ona bogatą historię, podczas której przechodziła różne zmiany, między innymi służyła jako magazyn zboża, obiekt handlowy i muzeum. Obecnie handel prowadzi tam Gmina Żydowska. Kolejną religijną atrakcją jest Kaplica Grobowa Raczyńskich z XVIII wieku. Jest to neogotycka prostokątna budowla z ażurową wieżyczką. Inne sakralne obiekty w Dębicy, to na przykład kościół klasztorny Sióstr Służebniczek Dębickich pw. Matki Boskiej Anielskiej, kaplica obok kościoła, dwa cmentarze – wojskowy i Stary Cmentarz, a także żydowski Kirkut. Według zasad judaizmu każdy nagrobek i cały cmentarz jest nienaruszalny, nieograniczenie trwały tak długo, jak znana jest jego lokalizacja, stąd cmentarze żydowskie są tak stare. Cmentarz Żydowski w Dębicy powstał prawdopodobnie na przełomie siedemnastego i osiemnastego wieku.

Zabytki świeckie

W Dębicy są dwa główne zabytki świeckie, będące pozostałością po dawnych możnowładcach, rządzących tym miastem. Z XIX wieku pochodzi Dwór na przedmieściu Wolica, należący do do Raczyńskich, Christianich i Płockich. Budowla murowana, składająca się z trzech części: północnej - prostokątnej, piętrowej, środkowej -parterowej, za zadaszoną galerią od frontu, wspartą na kolumienkach, oraz południowej - parterowej w formie pawilonu ogrodowego o dużych półkolistych oknach. Wokół znajduje się mały pas zieleni, namiastka parku. Do dworku prowadzi wysadzana lipami aleja. Drugi zabytek, to zespół dworski w Latoszynie. Zapomniana renesansowa rezydencja w postaci XVI-wiecznej wieży mieszkalnej stoi na skarpie nad Wisłoka na terenie zespołu dworskiego, który ostatecznie rozpadł się w 2006 roku, a w Latoszynie pozostało gruzowisko, jednak można się tam dopatrzeć śladów szlacheckiej historii. Pozostaje jeszcze budynek I Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Władysława Jagiełły pochodzący z XIX wieku, który służy do dziś dębickiej młodzieży oraz niezwykle ciekawy Plac Gryfitów wraz z Figurą Matki Boskiej Niepokalanej, ufundowanej przez mieszkańców na początku XX wieku.

Informacje ogólne

Powierzchnia 34,14 km²
Ludność  46 689
 

			Lovetotravel Kontakt

Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies